Ossen grazen bij Roerdinkhof: samenwerking tussen agrarisch natuurbeheerder en Ode aan de Os zorgt voor levendig landschap in het Woold

Gerhard Huetink uit Winterswijk Woold is een agrarisch natuurbeheer-deelnemer van het eerste uur. Als sinds 1993 heeft hij een beheercontract op ongeveer twaalf hectare extensief kruidenrijk grasland (botanisch hooiland) rondom zijn hotel-restaurant-camping Roerdinkhof in het Woold tegen de Duitse grens. Tot 2024 combineerde Gerhard recreatie met een zoogkoeientak met Hereford-runderen. De percelen werden meestal in juni een keer gehooid als wintervoer voor de koeien, waarna de kudde Herefords werd ingezet om de percelen na te beweiden. Toen vorig jaar de koeien weggingen, had Gerhard echter geen bestemming meer voor het gras van de kruidenrijke percelen. Hij wilde de percelen graag in eigen beheer houden en na een gesprek met gebiedscoördinator Robert Boevink werd het idee geopperd om een samenwerking te onderzoeken met het project Ode aan de Os.

Ode aan de Os

Ode aan de Os is een project waarbij vijf Achterhoekse melkveehouders een concept hebben ontwikkeld om stierkalveren beter tot waarde te brengen. In dit concept worden de stierkalveren geöst (gecastreerd). Hierdoor zijn de dieren makkelijker te houden en wordt het vlees uiteindelijk lekkerder en malser. De os wordt in Nederland echter nog nauwelijks gegeten, omdat een os voor consumptie minimaal twee tot drie jaar oud moet zijn. Met Ode aan de Os wil men meer waarde creëren. Niet alleen wordt het stierkalf meer recht gedaan en krijgt hij een waardevoller bestaan, ook wil men graslandpercelen gebruiken in de Achterhoek en Liemers die nu niet of nauwelijks worden benut. Door de ossen op deze percelen te laten weiden worden deze extensief beheerd. Dit maakt het landschap mooier en komt de biodiversiteit ten goede.

Samenwerking krijgt vervolg

Beide partijen zijn in de nazomer van 2025 de samenwerking aangegaan. Sinds eind augustus grazen zo’n vijftien ossen op de percelen van Gerhard. Tot dusver is Gerhard erg tevreden over de samenwerking: “Het is mooi en rustig vee en het zorgt voor een mooi plaatje in het landschap. De recreanten die Roerdinkhof en het nabijgelegen klompenpad bezoeken, genieten hier ook van. We gaan geregeld bij het vee kijken of alles goed gaat en zorgen dat er voldoende water beschikbaar is, maar verder hebben we er weinig werk aan. Wat mij betreft krijgt de samenwerking een vervolg en kunnen we in overleg met VALA bespreken of een aantal percelen volgend jaar zelfs al in het voorjaar begraasd kunnen worden.”

Maatwerk

Robin Walvoort van Ode aan de Os is blij met de percelen in het Woold: “We zoeken percelen vanaf 0,5 hectare verspreid in de Achterhoek en Liemers bij particulieren, agrariërs en andere grondeigenaren. We proberen zoveel mogelijk maatwerk te leveren, waardoor er in overleg veel mogelijk is. Zo kunnen we bijvoorbeeld ook ondersteunen bij het leveren van afrastering. De percelen van Gerhard hebben een behoorlijke oppervlakte waardoor het voor ons interessant is om hier wat ossen te laten grazen. Vanwege de oppervlakte kunnen de ossen hier een langere periode lopen wat weer scheelt qua transport met het vee.”

Voordelen voor biodiversiteit

Gebiedscoördinator Robert Boevink van VALA ziet ook veel voordelen: “Deze samenwerking draagt bij aan de instandhouding en ontwikkeling van de kruidenrijke percelen van Gerhard Huetink. De extensieve begrazing zorgt voor afwisseling en structuur in de percelen. Sommige stukken worden kort begraasd en op andere plekken blijft het gras langer en komen kruiden tot bloei. In combinatie met de mest trekt dit veel insecten aan wat weer een positief effect heeft op diverse boerenlandvogels.”